De werkdag van Simone en Karlijn

Indringende gesprekken

In de spreekkamer ziet Simone voornamelijk kinderen van het speciaal onderwijs en pubers: Ik geniet altijd van de leuke, maar soms ook indringende gesprekken die je met kinderen kunt voeren, geeft Simone aan. Karlijn houdt zich als vertrouwensarts meer bezig met de medisch tak. Ik ben betrokken bij letsel, seksueel misbruik, psychiatrie en verslaving, maar ook bij ouderenmishandeling, vertelt Karlijn. Daarnaast staan beide professionals klaar voor collega’s en andere zorgprofessionals. Ik ben de vraagbaak voor collega’s en coach hen wanneer zij te maken krijgen met een gezin waarbij vermoedens van kindermishandeling bestaan, aldus Simone.Een dag is heel divers: er staat vaak wel een huisbezoek gepland, er zijn overleggen in de ziekenhuizen en natuurlijk is er ook heel veel overleg met collegae intern en extern. Je komt nog eens ergens!, vult Karlijn haar aan. Dat er beleidsmatige taken aan de functies zijn gekoppeld, is voor hen ook volstrekt logisch. Denk daarbij aan het borgen van de meldcode binnen de JGZ en VTT en het onderhouden van contacten met ketenpartners.

Kindermishandeling, wederkerend thema

De meeste meldingen die binnenkomen bij VTT betreffen kindermishandeling, dus dat is wel een wederkerend thema in de werkdag, geeft Karlijn aan. Van haar collega heeft ze geleerd dat ze altijd zichzelf moet afvragen: Wat heeft het kind nodig, wat wil het kind? In gesprek met ouders kan je vrij makkelijk met hen meegaan, maar een kritische insteek blijft noodzakelijk. Naast een goede dosis empathie natuurlijk. Karlijn: In sommige gevallen van kindermishandeling is het ook meer onmacht of onkunde dan kwade opzet. De JGZ heeft veel ervaring in praten met ouders en kinderen. Iets wat essentieel is bij het oplossen van de problemen. Vanuit JGZ begrijpen we heel goed dat opvoeden niet altijd makkelijk is en stress met zich mee kan brengen. We kunnen ouders dan ook bijstaan om het op een andere manier aan te pakken, zegt Simone.

Leed achter de voordeur

Ik vind het belangrijk om het thema kindermishandeling onder de aandacht te brengen, omdat ik geloof dat er nog veel leed achter de voordeur is waar we geen zicht op hebben, vertelt Karlijn. Kindermishandeling is een erg beladen thema en het maakt veel mensen (omstanders en professionals) handelingsverlegen of er bestaat twijfel over wat te doen. De afgelopen jaren is er goed geïnvesteerd in de interne samenwerking tussen de JGZ en VTT. Dit heeft geresulteerd in werkafspraken waarbij de jeugdarts bijvoorbeeld altijd rechtstreeks contact op kan nemen met de vertrouwensarts. Daarnaast sluit de vertrouwensarts aan bij de inwerkscholing van jeugdartsen, verpleegkundig specialisten en jeugdverpleegkundigen van de JGZ.

Niet-pluis gevoel

Het is goed om de lijnen te weten als je vermoedens hebt van kindermishandeling. Karlijn: Een niet-pluis gevoel is een heel waardevol gevoel, waar je opvolging aan moet geven. In de meldcode staat beschreven dat je de casus kan overleggen met een collega of een aandachtsfunctionaris kindermishandeling. Je kan daarnaast ook laagdrempelig bellen met Veilig Thuis, of kom langs op de begane grond. Je kan een casus anoniem overleggen. Ik heb ooit van een jurist gehoord dat je moet voorkomen dat iemand jaren later voor je staat en zegt: jij hebt het geweten en je hebt niets gedaan, aldus Karlijn.

Toon oprechte interesse

JGZ werkt veel samen met de peuterspeelzalen en de scholen. Zij zien de kinderen een groot deel van de dag en zijn als het ware ook een beetje onze ogen en oren. Ik vind het dan ook belangrijk dat zij goed toegerust zijn om het gesprek aan te kunnen gaan met ouders en kinderen, geeft Simone aan. Karlijn: Het thema van dit jaar Kindermishandeling, praat erover sluit daar mooi bij aan. Mijn tip voor professionals is dan ook: Vraag door op datgene wat je ziet en toon oprechte interesse in iemand anders zijn of haar leefwereld!’